Emekli olmak isteyenler için koronavirüs salgını neticesinde negatif haber geldi. Salgın sonrasında kısa emek harcama ödeneğinin ve nakdi ücret desteğinden yararlanarak emekli olmak isteyenler için emeklilik süresi uzuyor. 3 ay süresince kısa emek harcama ödeneği ya da nakdi ücret desteği almış çalışanların emekli olabilmeleri için 60 gün daha emek harcamaları gerekiyor.
60 Gün Daha Çalışmak Gerekiyor
Tüm dünyayı etkileyen koronvirüs salgını sebebiyle kısa emek harcama ödeneği ve nakdi ücret desteğinden yararlanan çalışanların primleri yatırılmıyor. Primleri yatırılmadığı için de halihazırdaki iş kanunu prim ödenmeyen günler için borçlanma imkânı da sağlamıyor. Bu durumda ise emekli olmak isteyenlerin ve bu desteklerden yararlanmış olan kimselerin tamamlanmamış prim günlerini emek harcayarak kapatması gerekiyor.
Mart ayının sonlarında çalışanları ve işverenleri desteklemek amacıyla verilmeye başlanan kısa emek harcama ödeneğinin süresi 3 ay olmakla beraber Haziran sonunda bitmişti. Fakat salgının devam etmesi yüzünden bu süre ilk olarak Temmuz ayına, hemen sonra da Ağustos ayına kadar uzatıldı. Bu bakımdan toplamda beş aydır işletmeler, işyerleri kısa emek harcama ödeneğinden yararlanıyorlar ve bu tür işyerlerinde çalışanlar için de beş aydır işsizlik sigortası fonundan ödemeler yapılıyor. Gene benzeri bir durum da ücretsiz bir şekilde izne ayrılmak durumunda kalanlara ödenmekte olan nakdi ücret desteği için de söz mevzusu. Kısa emek harcama ödeneğinden yararlanan şahıs sayısı 3,5 milyonu geçiyor ve nakdi ücret desteğinden yararlananların sayısı da 1,7 milyonu geçiyor. Bu durumda toplamda 5,2 milyon kişinin emeklilik mevzusunda da daha çok emek harcaması gerekiyor.
Primler Noksan Yatırıldı
Salgın döneminde çalışanların emeklilik döneminde merak ettikleri konuların başlangıcında ise kısa emek harcama ödeneği süresince emeklilik primlerinin yatırılmadı ve bu durumda emeklilik sürelerinin uzayıp uzamayacağı geliyor. Aynı şekilde çalışanlar yatırılmayan prim günleri için borçlanmanın yapılıp yapılmayacağını da merak ediyorlar.
Her iki tarafın da haklı olduğu bu durumda, emeklilik primleri ya da malullük, yaşlılık ve ölüm primleri yatırılmıyor. Salgın döneminde bazı işyerlerinin faaliyetlerini tamamen durdurması sonucunda çalışanlar kısa emek harcama ödeneğinden yararlanmaları, etkin olarak çalışmadıkları için prim günü olarak sayılmıyor. Kimi işyerlerinde ise kısa emek harcama ödeneğinin alınması nedeni öne sürülerek işverenler emek harcama sürelerini ya da çalışanların sürelerini minimum üçte bir oranında azalttılar ve böylece bir aylık süre içinde çalışılmayan günler için emek harcama ödeneği almaya başladılar. Çalışılan günler için çalışanlara ücret hesaplaması yapılmış oldu sadece bu durumda aylık emek harcama saatleri tamamlanmadığı için primler yatırılmadı.
Bu mevzuda örnek verilecek olursa, bir işyeri kısa emek harcama ödeneğinden yararlanmak için emek harcama saatlerini azaltmışsa ve 30 gün kapsamında bir tek toplamda 10 günlük bir sürede emek harcama yapılmışsa, çalışanlar için 20 günün tutarı kısa emek harcama ödeneğinden alındı, kalan 10 gün için de kendileri ücret verdiler. Primin yatırılması da bir tek işverenin ücretini ödediği günlere, buradaki örneğe gore 10 gün için yapılmış oldu. Bu ise çalışanın 20 günlük priminin yatırılmadığı anlamına gelmektedir. Dolayısıyla 3 aydır bu durumda olan çalışanlar için 60 günlük prim eksiği oluşmaktadır. Aynı durum nakdi ücret desteği alanlar de ilgilendiriyor.
Yatırılmayan Prim Günleri Sonradan Yatırılmalı
Bu durumda ise hemen hemen mevzuyla ilgili bir düzenleme çıkarılmazsa, emekli olmak isteyenler prim sayılarını doldurmak için tamamlanmamış olan prim günleri kadar emekli olabilmek için fazladan çalışmak durumunda kalacaklar. Bununla birlikte bu durum çalışanın emekli olma süresini uzattığı şeklinde çalışanın eş, çocuk şeklinde hak sahiplerini de etkileyebilmektedir. İş kanunun değişmemesi halinde borçlanma da mümkün olmadığı için halihazırda salgın dönemindeki haklardan yararlananlar emekli olmak için daha çok çalışacaklar.