Sigortası olmayan ya da sigorta primlerinin ödenmediği esnafların emekli olamaması durumu pek fazlaca esnafı mağdur etmekte ve değişik yöntemler bulmalarına olanak tanımaktadır. Mevcut mevzuat çerçevesinde sigortalı olmayan esnafların emekli olabilme imkânları bulunmamaktadır.
Sigorta Girişi Olmayan Esnaf Iyi mi Emekli Olur?
Geçmiş yıllara ilişkin düşük emekli aylığının, yetersiz sıhhat yardımlarının ve toplumsal güvenlik haklarının niçin olduğu Bağkur sigortalısı olanların büyük çoğunluklarının primlerinin ödenmediği ve Bağkur tescillerinin bile yapılmadığı bilinmektedir. Bağkur’a kayıt ve tescil yapmayanlar ile ilgili 2000 ve 2008 tarihindeki iki mühim tarih bulunmaktadır.
Bu durumda 2000 geçmişine kadar Bağkur doğrusu 4B kapsamında kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalılar için altı aylık ek bir süre verilerek kayıt ve tescillerinin yaptırılması istenmekte, yaptırmayan kimselerin ise her türlü sigortalılık hak ve mükellefiyet olmaları da 04.10.2000 tarihinden itibaren başlatılmaktadır. Bu tarihten sonrasında doğrusu 2000 ve 2008 tarihleri aralığında ise Bağkur sigortalılıklarını tescil ettirmelerinde eğer lüzumlu şartların taşınması ve bulunması halinde ise Bağkur doğrusu 4B sigortalılığı da 2000 tarihinden itibaren Bağkur kaydı olarak yapılmıştır.
2000 ve 2008 Içinde Olanların Durumu
Bağkur sigortasına giriş yapmış 2000 ve 2008 tarihleri içinde tescil ve kayıt yaptırmayanların durumu ise 2008’den itibaren geçerlilik kazanmıştır. Bağkur kayıt ve tescilin 2008’den ilkin yaptırmamış olan sigortalıların altı aylık bir süre kapsamında kayıt ve tescillerinin yaptırmaları talep edilmiş, buna gore ilgili tarih de 2008’de başlamıştı. Bu bakımdan 2008 öncesini kapsayan sürelerde sigortalı sayılmayı gerektirecek vergi, oda ve sicil kayıtlarının olması halinde bile bu kayıtlardan temel alınarak SGK tarafınca geriye dönük borçlandırma yapılamamaktadır.
Bu durumda Bağkur sigortalılık kaydı olmayanlar için 2008’den önceki dönemleri kapsayan ve sigortalı olarak sayılmayı gerektiren vergi, oda ya da sicil kayıtlarının olması bile Bağkur sigortalılığına hak vermemektedir. Başka bir deyişle Bağkur sigortalısı olunması gerekmesine karşın, 2008’den ilkin Bağkur sigortalısı olmamış kimseler, geriye dönük vergi kayıtlarının ya da şirket ortaklığının bulunması halinde dahi, eğer 2008 öncesinde dahi Bağkur’a kayıt ve tescilleri bulunmuyorsa 2008 öncesinin primlerini ödeyerek hizmet kazanılmasının ve bu sürelerin de toplumsal güvenlik kapsamındaki emeklilik hesabına dahil edilmeleri mevzuat gereğince yasal olarak mümkün olmamaktadır. Bu bakımdan 2008’den önceki dönemleri temel alarak Bağkur sigortalılık tescili olmayan kimselerin sigortalılık hak ve yükümlükleri 2008’den başlatılmakta ve bu zamanı temel alınarak Bağkur primleri ödenebilmektedir.
Ne Talep Ediliyor?
Böylesi bir durum halinde pek fazlaca kimse mağduriyet yaşayabilmekte ve haliyle durumun giderilmesini talep etmektedir. Mevzuyla ilgili olarak temel talebin binlerce esnafın vergi ve oda kaydının dikkate alınarak emekli olmanın yolunun açılmasıdır. Vergi kayıt tarihlerinin sigorta başlangıç tarihleri olarak kabul edilmesi daha ilkin esnaf ve sanatkarlara imkân tanınmıştır. Fakat esnaflar bu durumda ekonomik nedenler dolayı bu imkânları yerine getirememişlerdir.
4 Ekim 2000 tarihinden ilkin temel alınarak oda ve vergi kayıtları ile esnaf olarak işyerinin bulunan fakat Bağkur kaydı bulunmayan pek fazlaca esnafın mağduriyeti sürmektedir. Emeklilik yaşlarının geldiği esnafların oda ve vergi kayıtlarının dikkate alınarak geriye dönük borçlanma imkânının sağlanması bu mevzuda oluşan mağduriyeti giderebilecektir. Aynı şekilde oda ve vergi kaydı bulunan fakat sigortalı olma niteliklerinin de uygun olmasına karşın Bağkur’a kayıt yaptırmayan olanların da sigortalılıkları kesinlikle 2000 öncesinden başlamalıdır. Eğer bu durumda olan kimselere yönelik 4 Ekim 2000 öncesini temel alan bir düzenleme yapılırsa, sigortası olmayan esnaf da emeklilik alanında avantaj elde edebilecektir.